جابه‌جایی مرزهای پناهگاه میانکاله

پناهگاه حیات وحش میانکاله شامل شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده است. ضمن اینکه خلیج گرگان به دلیل تنوع کم‌نظیر اکوسیستم‌هایی که در برگیرنده ۹ تیپ از ۴۲ تیپ تالاب شناخته شده جهان است و دارای معیارهای حائز اهمیت کنوانسیون تالاب‌های بین‌‌المللی در سال ۱۳۵۴ در زمره اولین دسته از تالاب‌هایی بوده که در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است.
پناهگاه حیات وحش میانکاله

به گزارش گروه محیط زیست خبرگزاری فارس، فرزاد علیزاده دبیر اجرایی ستاد مردمی دفاع از حقوق حیوانات ایران (سمدا) در یادداشتی که در اختیار فارس قرار داده است، اظهار داشت: مدیرکل حفاظت محیط‌زیست گلستان اعلام کرده است به‌منظور حل مناقشه‌ای که بین سازمان محیط‌زیست و مجریان طرح طبیعت‌گردی آشوراده در خصوص احداث جاده دسترسی از بندرترکمن به پهنه آبی خلیج گرگان وجود داشت، مجوز احداث کانال آبی با عرض ۱۵ متر و عمق ۲ متر در این محل، صادر شد.

این در حالی است که در آخرین روزهای اسفند ماه سال گذشته خبر رسید در سکوت کامل خبری پیمانکار طرح گردشگری آشوراده بدون مجوز محیط زیستی جاده را در ساحل خلیج گرگان به سمت جزیره آشوراده بی‌توجه به مرز پناهگاه حیات وحش میانکاله احداث و ساحل این خلیج را به دونیم تقسیم کرده است.

این اقدام مخرب و غیر محیط زیستی در سکوت سازمان حفاظت از محیط زیست با واکنش فعالان محیط زیست مواجه و توسط فعالان این عرصه، منجر به طرح شکایت جدیدی برعلیه پیمانکار پروژه شد.

بعد از اعتراض محیط زیستی‌ها اقدامات مسؤولان قضائی در گلستان و اداره کل محیط زیست استان مازندران هرچند دیر اما باعث توقف جاده کشی شد. البته دیگر پیمانکار کار خود را به اتمام رسانده بود و خلیج گرگان به دونیم شده بود.

اما اکنون خبر می‌رسد در اقدامی تعجب‌آور برای حل مشکلات طرح گردشگری در جزیره آشوراده و در واقع اقدامات تخریبی ضد محیط زیستی، مرزهای پناهگاه حیات وحش میانکاله جا به جا شده است.

در حقیقت پیمانکار قرار نیست خود را با ملاحظات محیط زیستی منطبق کند، بلکه این سازمان محیط زیست است که الزامات محیط زیستی را بنا به سلیقه پیمانکار تغییر می‌دهد.

فراموش نکنید که تالاب بین‌المللی و پناهگاه حیات وحش میانکاله طبق مصوبه شماره ۱۲ مورخ ۱۳۴۸/۸/۱۲ شورای عالی سازمان شکاربانی و نظارت بر صید وقت به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شده است.

متعاقب آن و به دلیل اهمیت اکولوژیک منطقه بر اساس مصوبه ۷۸ مورخ ۱۳۵۴/۵/۲۱ شورای عالی حفاظت محیط زیست مندرج در روزنامه رسمی شماره ۸۹۲۱ مورخ ۱۳۵۴/۵/۲۸ با وسعت ۶۶,۹۳۳ هکتار به عنوان پناهگاه حیات وحش میانکاله ارتقا یافته است.

پناهگاه حیات وحش میانکاله شامل شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده است. ضمن اینکه خلیج گرگان به دلیل تنوع کم‌نظیر اکوسیستم‌هایی که در برگیرنده ۹ تیپ از ۴۲ تیپ تالاب شناخته شده جهان است و دارای معیارهای حائز اهمیت کنوانسیون تالاب‌های بین‌‌المللی در سال ۱۳۵۴ در زمره اولین دسته از تالاب‌هایی بوده که در فهرست کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است.

مدیرکل اداره محیط زیست استان مازندران که مدیریت یکپارچه پناهگاه حیات وحش میانکاله که آشوراده هم جزئی از آن است برعهده  اداره  متبوعش است، پیش‌تر با ایجاد اسکله به دلیل عدم انجام مطالعات محیط زیستی مخالفت کرده بود.

اکنون‌ کنعانی مدیرکل اداره محیط زیست استان گلستان اظهار کرده است طی هفته گذشته با حضور کارشناسان سازمان محیط‌زیست کشور، مرز حیات‌وحش میانکاله مشخص و بخشی از اراضی ساحلی در محدوده بندرترکمن از محدوده پناهگاه حیات‌وحش میانکاله خارج شد و از این پس مدیریت محیط‌زیستی آن با گلستان است.

حال آقایان با کدام مجوز اقدام به کم کردن مرزهای این پناهگاه کرده‌اند؟ بسیار تعجب برانگیز است. حیرت آورتر اقدام به انتقال مدیریت بخشی از پناهگاه از مازندران به گلستان است کاری که اساساً در اختیار هیئت وزیران است نه کارشناسان سازمان.

بدین ترتیب اکنون به جای اینکه پیمانکار طرح، خسارتی را که با احداث جاده ساحلی و دو نیمه کردن اکوسیستم ساحل خلیج گرگان باعث شده جبران کند، نه تنها جاده ضد محیط زیستی‌اش مجوز گرفته است، بلکه مجوز ایجاد اسکله جدید و حفر کانالی با عمق 2 متر و عرض 15 متر و طولی نامشخص را اخذ کرده است.

ا‌ین درحالی است که از ابتدا نیز قرار نبود ماشین آلات سنگین به جزیره منتقل شوند.

اینجاست که ایجاد کانال، مجوز ایجاد اسکله جدید و احداث جاده دسترسی بیش از پیش نگرانیهای فعالین محیط زیست را افزایش می‌دهد.

شاید مدیر کل اداره محیط زیست استان گلستان فراموش کرده‌است که طرح پر از مناقشه منطقه نمونه گردشگری آشوراده هم اکنون محل دعوای قضائی فعالان محیط زیست و سازمان محیط زیست مفتوح در دادسرای کارکنان دولت است و عیسی کلانتری و امیر عبدوس مدیر وقت اداره محیط زیست گلستان از متهمان اصلی آن هستند.

یوز آسیایی
پیشنهاد سردبیر

سلاخی می‌گریست ، به قناری کوچکی دل‌باخته بود!

بهتر آن است پروژه‌های پر سروصدای تکثیر در اسارت و محصولات تکثیری آن را به‌حساب تلاش برای احیای جمعیت یوزها در طبیعت نگذاریم و دراین‌خصوص در مواجهه با افکار و احساسات عمومی قدری صادقانه و لااقل حرفه‌ای‌تر رفتار نماییم.
متأسفانه، لابی‌های فعال در حوزه حیات‌وحش با دادن نشانی‌های غلط اجازه نمی‌دهند که حقیقت به گوش مسئولان رده‌بالا برسد.

پارادایم انسان
پیشنهاد سردبیر

حذف پارادایم انسان‌محور از مطالعات حیات‌وحش و تنوع زیستی

طبق تعریف علوم مهندسی منابع طبیعی، محیط‌زیست و جنگل، «حیات‌وحش» (wildlife)، به همه‌ی موجودات گیاهی و جانوری که در محیط طبیعی – بدون مداخله‌ی انسان – زندگی می‌کنند، گفته می‌شود. درواقع حیات‌وحش به کلیه‌ی جان‌داران ازقبیل پستان‌داران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان گفته می‌شود که به‌صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان برروی کره‌ی زمین زندگی می‌کنند و آب و خوراک خود را خود تامین می‌کنند.

عدالت زیستی
پیشنهاد سردبیر

وگانیسم: چیستی و چرایی/ محبوبه قلی پور

زمانی که از گیاه‌خواری به‌مثابه یک روش تغذیه‌ی سالمِ دوست‌دارِ محیط‌زیست صحبت می‌کنیم، صرفن از مصرفِ رژیمِ غذاییِ مبتنی‌بر گیاه حرف می‌زنیم؛ اما هنگامی‌که از قایل‌شدن یک حق برای حیوانات سخن می‌گوییم، از «وگانیسم» دفاع می‌کنیم که طبق آخرین تعریف انجمن وگان بریتانیا «فلسفه و روشی از زندگی‌ست که به‌دنبال حذفِ همه‌ی اَشکال استثمار و ظلم به حیوانات برای غذا، پوشاک یا هرچیز دیگری است».

پیشنهاد سردبیر

سرآغاز جنبش جهانی علیه «سموم» و «آفت‌کش‌ها»

در تاریخ تمدن کتاب‌های انگشت‌شماری توانسته‌اند مسیر جهان را تغییر دهند و کتاب «بهار خاموش» یکی از آن کتاب‌های تاریخ‌ساز است. مشاهده‌ی جسم بی‌جان پرندگان در یکی از شهرهای آمریکا که در اثر سم جان خود را ازدست داده بودند، سرآغازی بر نگارش این کتاب توسط «راشل کارسون» در سال ۱۹۶۲ شد. پس‌از جنگ جهانی دوم استفاده‌ی بی‌رویه از سموم شیمیایی آفت‌کش، توجه کارسون را به خود جلب کرد و او را واداشت تا مردم را از اثرات درازمدت سموم آفت‌کش آگاه سازد.

پیشنهاد سردبیر

دست خالی در مقابل تخریبگران

مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست در آستانه آبگیری سد چم‌شیر، پس از اینکه متخصصان و فعالان محیط‌زیست در مورد خطرات زیست‌محیطی آبگیری این سد، انواع بیانیه‌ها را صادر کردند، می‌گویند که نمی‌گذارند تجربه گتوند تکرار شود و صدها هزار تن نمک اراضی پایین‌دست را از بین ببرد. اما چه‌کسی یا نهادی جلوی پروژه‌ای را که کارهای اجرایی آن با سرمایه‌گذاری خارجی 94درصد پیشرفت داشته، می‌گیرد؟

مقالات

بررسی علل ژنتیکی انقراض یوز ایرانی

یوزپلنگ تنها گونه از جنس و زیرخانواده Acinonyx است که روند جمعیت جهانی کاهشی را تجربه میکند. این گونه با تغییرات ژنتیکی پایین شناخته میشود. تمام جمعیتهای زیرگونه یوز آسیایی در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا منقرض شده و ایران آخرین پناهگاه یوز آسیایی در دنیاست. زیرگونه یوز آسیایی در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت در زمره گونه های در آستانه انقراض قرار دارد و به دلیل کاهش شدید تنوع ژنی ناشی از کاهش شدید جمعیت ناشی از تخریب زیستگاه، جدایی جغرافیایی و افزایش درون آمیزی تعداد اندکی از آنها در طبیعت ایران باقیمانده است.