کیانا گودرزی- فعال و محقق حقوق حیوانات و تنوع زیستی- دکتری علوم و مهندسی محیط زیست
درحالیکه بشر امروزی نسبت به گذشته، خواهان احقاق بیشتر حقوق بشر از نوع مردم سالاری یا همان دموکراسی می باشد، همگام بااین تقاضا، به تکامل فکری بالاتری از حقوق بشر یعنی بیودموکراسی یا همان زیست سالاری رسیده است. درحال حاضر با رشد سطح آگاهی و تفکر مردم نسبت به موضوعات محیط زیستی، افراد بیشتری در دنیا خواهان اجرای قوانین حق حیات برای تمامی گونه های زیستی (جانوری – گیاهی) می باشند.
همچنین آموزه های ادیان الهی بخصوص دین اسلام، علاوه براحیای ارزشهای حیات انسانها، با جامعیت و با کمک از معنویت به تشریح حقوق حیوانات و گیاهان پرداخته و همگان را به رعایت آن ترغیب و تشویق می کنند.
در شریعت اسلامی و در قرآن از تمامی موجودات و جنبندگان ساکن در زمین به عنوان امت هایی دیگر با علایق و احساسات موازی باانسان یاد می گردد و به مومنان خود خاطرنشان می کند که : “هیچ جنبنده ای در زمین نیست و هیچ پرنده ای که با دو بال خود پرواز میکند،مگر این که امت هایی مانند شما هستند. ما هیچ چیز را در این کتاب، فروگذار نکردیم؛سپس همگی به سوی پروردگارشان محشورمی شوند؛
“ما مِن دابَّهٍ طائرٍ و لا غَیرِهِ یُقتَلُ بغَیرِ الحقِّ إلاّ ستُخاصِمُهُ یَومَ القِیامَهِ”.«هر حیوانی – پرنده یا جز آن – کـه بـه ناحـقّ کشته شود در روز قیامت از قاتل خود شکایت خواهد کرد.»(“قال النبی(ص)” منتخب میزان الحکمه: ۱۷۰)
مطالعه فلسفه حیات و بویژه آموزه های برجسته و بی نظیر اسلام راجع به حقوق گیاهان و حیوانات ما را به این نکته رهنمون می کند که برای داشتن آرامش و سلامت روانی و جسمی باید به حقوق دیگر موجودات از جمله حیوانات و گیاهان احترام بگذاریم و جهان را به مکانی زیبا برای زیستن مبدل کنیم.
با این تفاسیر، در چند سال اخیر متاسفانه تبلیغات زیادی توسط تعداد انگشت شماری از اساتید دانشگاهی، فعالان محیط زیست،دامپزشکان، کوهنوردان ، بیراهه نوردان (آفرودسواران) و متاسفانه برخی نمایندگان مجلس در مورد نادیده گرفتن حق حیات که تمامی ادیان الهی بدان بشدت تاکید کرده اند، صورت گرفته است که بنوعی حیوان آزاری تلقی می شود.
در اعلامیه ی جهانی حقوق حیوانات (مصوب سازمان جهانی یونسکو در ۱۵ اکتبر سال ۱۹۷۸) آمده است: «احترام گذاشتنِ انسان بهحیوانات، جدا از احترام گذاشتن انسانها به یکدیگر نیست.»
مطابق اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران کلیه قوانین مدنی، جزائی، مالی،اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی،سیاسی باید بر اساس
موازین اسلامی باشد.بدین ترتیب مقررات مربوط به محیط زیست و حفاظت از گونه های گیاهی و جانوری نیزمطابق این اصل باید مبتنی بر موازین تابناک
اسلام باشد.
سوال این است چگونه یک روزنامه، مجله یا خبرگزاری اجازه ی نشر و چاپ عقاید ضد دینی و خلاف قوانین جمهوری اسلامی به افرادمی دهد که مستقیماً
به ذات اقدس الهی و آفریده هایش توهین و تبلیغ نفرت پراکنی می کنند!
ما انسانها به هیچ عنوان حق نداریم که برای جان و حریم زندگی دیگر موجودات چه گیاهی و چه جانوری تعیین تکلیف کنیم و وقیح ترآنکه، حق حیات فردی
را از آنها بدلیل خودبرتر بینی مان سلب کنیم.
تعلل و تاخیر در تصویب قانون حمایت از حقوق حیوانات در کشور باعث شده که انواع حیوان آزاری چه بصورت مستقیم و چه بصورت غیرمستقیم مانند نفرت پراکنی و تشویق و ترغیب مردم به آزار و کشتار آنها توسط افرادی که بشدت نیاز به درمان روان ناآرام خود دارندصورت می گیرد.
در جامعه ای که بچه گربه، توله سگ و … را از مادرهایشان که بسختی دوران بارداری را تحمل و سپس زایمان کردند جدا می کنند ودرون سطل زباله می اندازند ، کودکان را تشویق به پرتاپ سنگ و حتی تیر زدن به پرندگان و سایر حیوانات می کنند، باید حتما قانون حمایت از حقوق حیوانات وجود داشته باشد زیرا اگر آن فردی که بی رحمانه بچه هایی را از مادرشان جدا می کند مجازات قانونی شود،فرد دیگری به خود اجازه ی این جنایات را نمی دهد و این قوانین بازدارنده باعث کاهش حیوان آزاری می گردد. فردی که براحتی با سنگ و تفنگ بادی که به تعداد زیاد در اختیار حیوان آزارها قرار دارد، گربه ای را که از جلوی رستورانش درحال عبور است می کشد، بدون شک ، این فرد پتانسیل کشتار حیات وحش و قطع درختان را هم دارد.
متاسفانه صدا و سیما این ارگان بسیار قوی فرهنگی – اجتماعی در امر فرهنگ سازی و آگاه سازی مردم نسبت به حفاظت گونه های جانوری و گیاهی، بسیار کم کاری کرده است و می کند. این درحالیست که می تواند با ساخت و ارائه مستندهایی در جهت افزایش سطح فرهنگ و آگاهی مردم در قبال رفتار با حیوانات و گیاهان تاثیرات مثبت زیادی بگذارد. نمایش مستندهایی مانند “دومینو “ که بجای ارایه ی راهکارهای علمی و استاندارد جهانی در جهت مدیریت حیوانات شهری، اطلاعات اشتباهی مانند مخالفت با عقیم سازی،واکسیناسیون، غذارسانی مسوولانه و حتی راه حل کشتار را به مردم معرفی می کنند، نه تنها هیچ گونه کمکی برای مدیریت جمعیت حیوانات شهری نمی کند بلکه تبعات بسیار منفی در روان جامعه می گذارد. از طرفی شاهد این هستیم که این افراد، برای اثبات عقایدشخصی شان، منتقدان خود را، مورد انواع هتاکی ها، تهمت ها و دروغ ها قرار می دهند .
امکانات و تسهیلاتی که رسانه ها و صدا و سیما مانند استفاده از شبکه های رادیو و تلویزیون در اختیار افرادی که به هر دلیلی ازحیوانات شهری بیزار
هستند، می گذارند، باعث شده است که آنها با جدیت تمام برای به کرسی نشان دادن عقاید شخصی شان علیهحیوانات بیشتر از گذشته اقدام کنند و این واقعا دور از عدالت و حق شهروندی برای مخالفان عقاید این افراد می باشد.
درحالی که مردم، در مواجهه با حیات وحش هیچ آموزه ی مثبتی دریافت نکرده اند، در بسیاری از موارد با حیوانات بشدت با خشونت برخورد می کنند که شاهد خبرها و گزارش موارد زیاد حیوان آزاری در تمام نقاط کشور بودیم و هستیم که آرزو می کردیم ای کاش این افراد، بجای این همه تلاش برای تبلیغات پروژه های سگ و گربه کشی، کمی تلاش برای فرهنگ سازی و آموزش بیشتر برای حفاظت ازگونه های بشدت آسیب پذیر حیات وحش سرزمین مان می کردند که اینگونه هر روز شاهد تلف شدن یکی پس از دیگری آنها نباشیم !
سخن آخر، تنها راه مبارزه و کاهش جرائم دردناک حیوان آزاری که صد در صد به دگر آزاری نیز منجر می شود ،تصویب قانون حمایتاز حقوق حیوانات است. به گفته جامعه‌شناسان، ارتباط معناداری میان سوءرفتار در اجتماع با حیوان‌آزاری وجود دارد.
خشونت مفرط علیه جانوران به «zoo sadism» موسوم است و کارشناسان علوم رفتاری و روانشناسان معتقدند که این می‌تواندنشانه‌ای از رویکردهای جنون‌آمیز دگرآزاری یا سادیسم در آینده رفتاری افراد باشد.بنابراین تصویب قانون حمایت از حیوانات می تواندجلوی بسیاری از جرائم اجتماعی را بگیرد.
