چرا دستورالعمل مدیریت انسانی جمعیت سگ‌ها اهمیت دارد؟/قسمت اول

در تاریخ‌های 17 و 18 بهمن دو یادداشت از حسین آخانی در «شرق» منتشر شد، در این دو یادداشت مطالبی با ایرادات اساسی عنوان شد. البته جای خوشحالی بسیار است که بالاخره آقای آخانی به متن دستورالعمل ائتلاف آیکم رجوع کردند و از دستورالعمل فائو نیز نام بردند. ایشان ضمن اینکه مدافعان مدیریت اخلاقی جمعیت سگ‌ها را «حامیان غذارسانی به سگ‌های ولگرد» خواندند
ایکم

روزنامه شرق: مجتبی طباطبایی- پژوهشگر اخلاق محیط زیست

در تاریخ‌های 17 و 18 بهمن دو یادداشت از حسین آخانی در «شرق» منتشر شد، در این دو یادداشت مطالبی با ایرادات اساسی عنوان شد. البته جای خوشحالی بسیار است که بالاخره آقای آخانی به متن دستورالعمل ائتلاف آیکم رجوع کردند و از دستورالعمل فائو نیز نام بردند. ایشان ضمن اینکه مدافعان مدیریت اخلاقی جمعیت سگ‌ها را «حامیان غذارسانی به سگ‌های ولگرد» خواندند، ادعا کردند برداشت‌های نادرستی از دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت حیوانات (OIE)، سازمان خوار‌و‌بار جهانی سازمان ملل (FAO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) داشته‌ایم؛ بنابراین لازم است توضیحاتی داده شود. آقای آخانی همواره از بردن نام کامل ائتلاف آیکم امتناع می‌کند و از الفاظی چون انجمن خیریه آیکم در انگلیس، ان‌جی‌او سگ و گربه‌بازها، یا ائتلاف سگ‌بازها استفاده می‌کند، پس لازم است بدانیم ائتلاف آیکم دقیقا چیست. ائتلاف مدیریت جمعیت حیوانات همدم که به اختصار ائتلاف آیکم

(ICAM Coalition) خوانده می‌شود، ائتلافی است از سازمان‌های جهانی مردم‌نهاد و غیردولتی که سال‌ها درباره مدیریت جمعیت سگ‌ها، رفاه حیوانات و حفاظت از حیات وحش فعالیت کرده‌اند.

ایکم

برخی از این سازمان‌ها عبارت‌اند از: -انجمن جهانی دامپزشکی دام کوچک (WSAVA) که بیش از 200 هزار عضو از 25 کشور دنیا دارد. مقر وساوا در کشور کاناداست و در سال 2020 با همکاری سازمان جهانی بهداشت حیوانات (OIE) وبیناری تحت عنوان «اهمیت مدیریت اخلاقی و رفاه حیوانات در حذف هاری» برگزار کرد. از دیگر اعضای ائتلاف آیکم سازمان جهانی حفاظت از حیوانات (WAP) است که در سال 1990 با همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستورالعمل «راهنمای مدیریت جمعیت سگ‌ها» را نوشتند، همچنین در سال 2011 به‌همراه فائو نشست متخصصان درباره مدیریت جمعیت سگ‌ها را برگزار کردند که به نگارش دستورالعمل فائو انجامید و در ارجاع‌دادن به دستورالعمل فائو نیز اسم این سازمان از ائتلاف آیکم را می‌بینیم: Dog population management
FAO. 2014. . Report of the FAO/WAP/IZSAM expert meeting. همیاری جهانی برای کنترل هاری (GARC)
از دیگر اعضای ائتلاف آیکم است که یکی از اهداف مشترک این سازمان با شرکا و همکارانش یعنی، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان جهانی بهداشت حیوانات (OIE) و سازمان خوار‌و‌بار و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) به‌صفر‌رساندن ابتلا به هاری از سگ‌ها تا سال 2030 میلادی است.

سازمان بین‌المللی فورپاز(Four-Paws) نیز در سال 1988 با هدف حفاظت از حیوانات حیات وحش، حیوانات شهری و حیوانات مزرعه‌ای در وین اتریش پایه‌گذاری شد و امروزه مقرهایی در استرالیا، بلژیک، بلغارستان، آلمان، کوزو، هلند، سوییس، آفریقای جنوبی، تایلند، اوکراین، انگلستان، آمریکا و ویتنام برای نجات و محافظت از حیوانات دارد. اینها فقط چهار عضو از ائتلاف آیکم هستند که به ذکر این موارد بسنده می‌کنیم. نکته قابل‌توجه دیگر این است که 24 نفر متخصصان برگزیده فائو در نشست 2011 عبارت بودند از اعضای OIE، WHO، FAO، اتحادیه اروپا، سازمان ملل و پنج نفر دیگر از مدیران سازمان‌های ائتلاف آیکم.

wsava

در این دستورالعمل چندین‌بار به دستورالعمل مدیریت اخلاقی جمعیت سگ‌های ائتلاف آیکم ارجاع داده شده است و دستورالعمل‌های آیکم که آقای آخانی ان‌جی‌اوی سگ و گربه‌بازها می‌خواند به‌عنوان منابع با جزئیات بیشتر پیشنهاد شده است. بعد از نشست فائو هم رویدادهای مهم دیگری صورت گرفت، اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جمعیت سگ‌ها به میزبانی آژانس غذا و محیط زیست (فراساینس) در سال 2012 در یورک، با همکاری OIE، WHO و سازمان‌های ائتلاف آیکم، کنفرانس دوم در سال 2015 و کنفراس سوم در سال 2019 بود. دفتر ائتلاف آیکم در ولز است اما اولا چنانچه از نام آن مشخص است، یعنی ائتلاف جهانی مدیریت حیوانات همدم، یک ائتلاف بین‌المللی است و سازمان‌ها و اعضای ائتلاف در کشورهای مختلف قرار دارند، ثانیا ائتلاف آیکم هیچ ارتباطی با دولت انگلیس ندارد و حتی یک پوند از آنها دریافت نمی‌کند و مانند بسیاری دیگر از سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی هزینه‌های دفتر آیکم از خیریه و کاملا مستقل از دولت تأمین می‌شود.

سؤال اینجاست که چرا حسین آخانی با «دستورالعمل مدیریت انسانی (اخلاقی) جمعیت سگ‌ها» که توسط پژوهشگاه کیست هیداتید ایران ترجمه و به تأیید رسمی ائتلاف آیکم رسیده، مخالف است؟ دستورالعملی که توسط اجماع متخصصانی نوشته شده که در بالا صرفا به بخشی از رزومه ایشان اشاره شد. به تعیبر حسین آخانی همیاری جهانی برای کنترل هاری (GARC) و انجمن جهانی دامپزشکی دام کوچک (WSAVA) و شش سازمان دیگر صرفا برای دوستداران سگ‌ها و گربه‌ها دستورالعمل نوشته‌اند؟ اگر چنین است چرا فائو آن را پیشنهاد کرده و OIE هم در می‌ 2021 در نشست رفاه حیوانات و اهداف توسعه پایدار سازمان ملل، در گزارش پیونددادن اهداف توسعه پایدار و مدیریت جمعیت سگ‌ها تماما دستورالعمل آیکم را معرفی و بر مبنای آن مدیریت جمعیت سگ‌ها مطابق اهداف توسعه پایدار را توضیح داد. مشکل ایشان از اساس با مدیریت جمعیت سگ‌هاست یا با مدیریت «اخلاقی» جمعیت سگ‌ها؟ ایشان در یادداشت اخیرشان صرفا اشاره کردند که دستورالعمل آیکم برای ایران لازم‌الاجرا نیست و «صرفا توصیه‌هایی‌ هستند برای دوستداران سگ‌ها و گربه‌ها»! بله البته این دستورالعمل لازم‌الاجرا نیست‌ اما مگر حتما باید ایران مجبور و ملزم باشد تا دستورالعملی را که حاصل سال‌ها تجربه متخصصان جهانی است و این‌قدر مورد توصیه قرار گرفته است، انجام دهد و اصلا فرض کنید هیچ توصیه‌ای از طرف فائو یا OIE وجود نداشت، مگر ایران با مشکل مدیریت جمعیت سگ‌ها مواجه نیست؟ چرا نباید از تجارب جهانی و توصیه‌های فائو و سازمان ملل استفاده کرد.
ادامه دارد

یوز آسیایی
پیشنهاد سردبیر

سلاخی می‌گریست ، به قناری کوچکی دل‌باخته بود!

بهتر آن است پروژه‌های پر سروصدای تکثیر در اسارت و محصولات تکثیری آن را به‌حساب تلاش برای احیای جمعیت یوزها در طبیعت نگذاریم و دراین‌خصوص در مواجهه با افکار و احساسات عمومی قدری صادقانه و لااقل حرفه‌ای‌تر رفتار نماییم.
متأسفانه، لابی‌های فعال در حوزه حیات‌وحش با دادن نشانی‌های غلط اجازه نمی‌دهند که حقیقت به گوش مسئولان رده‌بالا برسد.

پارادایم انسان
پیشنهاد سردبیر

حذف پارادایم انسان‌محور از مطالعات حیات‌وحش و تنوع زیستی

طبق تعریف علوم مهندسی منابع طبیعی، محیط‌زیست و جنگل، «حیات‌وحش» (wildlife)، به همه‌ی موجودات گیاهی و جانوری که در محیط طبیعی – بدون مداخله‌ی انسان – زندگی می‌کنند، گفته می‌شود. درواقع حیات‌وحش به کلیه‌ی جان‌داران ازقبیل پستان‌داران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان گفته می‌شود که به‌صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان برروی کره‌ی زمین زندگی می‌کنند و آب و خوراک خود را خود تامین می‌کنند.

عدالت زیستی
پیشنهاد سردبیر

وگانیسم: چیستی و چرایی/ محبوبه قلی پور

زمانی که از گیاه‌خواری به‌مثابه یک روش تغذیه‌ی سالمِ دوست‌دارِ محیط‌زیست صحبت می‌کنیم، صرفن از مصرفِ رژیمِ غذاییِ مبتنی‌بر گیاه حرف می‌زنیم؛ اما هنگامی‌که از قایل‌شدن یک حق برای حیوانات سخن می‌گوییم، از «وگانیسم» دفاع می‌کنیم که طبق آخرین تعریف انجمن وگان بریتانیا «فلسفه و روشی از زندگی‌ست که به‌دنبال حذفِ همه‌ی اَشکال استثمار و ظلم به حیوانات برای غذا، پوشاک یا هرچیز دیگری است».

پیشنهاد سردبیر

سرآغاز جنبش جهانی علیه «سموم» و «آفت‌کش‌ها»

در تاریخ تمدن کتاب‌های انگشت‌شماری توانسته‌اند مسیر جهان را تغییر دهند و کتاب «بهار خاموش» یکی از آن کتاب‌های تاریخ‌ساز است. مشاهده‌ی جسم بی‌جان پرندگان در یکی از شهرهای آمریکا که در اثر سم جان خود را ازدست داده بودند، سرآغازی بر نگارش این کتاب توسط «راشل کارسون» در سال ۱۹۶۲ شد. پس‌از جنگ جهانی دوم استفاده‌ی بی‌رویه از سموم شیمیایی آفت‌کش، توجه کارسون را به خود جلب کرد و او را واداشت تا مردم را از اثرات درازمدت سموم آفت‌کش آگاه سازد.

پیشنهاد سردبیر

دست خالی در مقابل تخریبگران

مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست در آستانه آبگیری سد چم‌شیر، پس از اینکه متخصصان و فعالان محیط‌زیست در مورد خطرات زیست‌محیطی آبگیری این سد، انواع بیانیه‌ها را صادر کردند، می‌گویند که نمی‌گذارند تجربه گتوند تکرار شود و صدها هزار تن نمک اراضی پایین‌دست را از بین ببرد. اما چه‌کسی یا نهادی جلوی پروژه‌ای را که کارهای اجرایی آن با سرمایه‌گذاری خارجی 94درصد پیشرفت داشته، می‌گیرد؟

مقالات

بررسی علل ژنتیکی انقراض یوز ایرانی

یوزپلنگ تنها گونه از جنس و زیرخانواده Acinonyx است که روند جمعیت جهانی کاهشی را تجربه میکند. این گونه با تغییرات ژنتیکی پایین شناخته میشود. تمام جمعیتهای زیرگونه یوز آسیایی در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا منقرض شده و ایران آخرین پناهگاه یوز آسیایی در دنیاست. زیرگونه یوز آسیایی در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت در زمره گونه های در آستانه انقراض قرار دارد و به دلیل کاهش شدید تنوع ژنی ناشی از کاهش شدید جمعیت ناشی از تخریب زیستگاه، جدایی جغرافیایی و افزایش درون آمیزی تعداد اندکی از آنها در طبیعت ایران باقیمانده است.