چرا کلانتری با تخلفات باغ وحش داران برخورد نمیکند؟/شادی مدرس

نمایندگان مجلس در گفتگو با رسانه‌ها عنوان کرده‌اند که سازمان حفاظت محیط زیست برای تعطیل کردن باغ وحش‌های غیرمجاز با خلا قانونی مواجه نیست و می‌تواند از فعالیت مراکزی که بدون مجوز این سازمان فعالیت می‌کنند جلوگیری کند که متاسفانه طی سال‌های گذشته نه تنها شاهد تعطیلی این مراکز نبوده‌ایم بلکه رشد قارچ‌گونه باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان، حکایت از آن دارد که سازمان حفاظت محیط زیست برنامه‌ای برای مدیریت فعالیت مراکز غیرمجاز ندارد.
باغ وحش هویزه

خبرگزاری میزان – شرایط نامناسب نگهداری از حیوانات در باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان که تعدادشان در سطح کشور رو به افزایش است هر از گاه به سوژه اعتراض فعالان محیط زیست تبدیل شده و واکنش رسانه‌ها را به همراه می‌آورد؛ مراکزی که تا به حال، راه حلی عملی برای مدیریتشان ارائه نشده است.

با جست‌وجویی در پورتال سازمان حفاظت محیط زیست، با «دستور العمل ایجاد و مدیریت مراکز نگهداری از حیات وحش» مواجه می‌شویم. دستورالعملی که باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان موظف به اجرای آن هستند. دستورالعملی که ضوابط تعیین شده در آن با استاندارد‌های بین‌المللی فاصله بسیار دارد، اما متاسفانه باید اقرار کرد که هیچ‌یک از باغ‌های وحش در کشورمان، حتی همین دستورالعمل را هم رعایت نمی‌کنند.

به عنوان مثال در دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست، مساحت لازم برای نگهداری هر خرس قهوه‌ای ۳۰۰ متر مربع عنوان شده در حالی که به جرات می‌توان گفت در هیچ‌کدام از باغ‌های وحش کشور، خرسی جایگاه ۳۰۰ متری ندارد بلکه در بسیاری از این مراکز خرس‌ها به جای برخورداری از جایگاه ۳۰۰ متری در قفس‌هایی روزگار می‌گذرانند که در آن به سختی می‌توانند حرکت کنند.

باغ وحش

باغ وحش گراش فارس

باغ وحش گراش / استان فارس

اوضاع گربه‌سانان باغ وحش‌ها هم تفاوتی با وضع خرس‌ها ندارد: در حالی که در دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست برای نگهداری هر گربه‌سان، دستکم ۱۵۰ متر مربع در نظر گرفته شده در هیچ‌کدام از باغ وحش‌های کشور چنین مساحتی به ازای هر شیر اختصاص داده نشده. به علاوه ضوابط دیگری که برای نگهداری از گربه‌سانان منظور شده هم در باغ وحش‌ها رعایت نمی‌شود.

 

باغ وحش

اما چگونه می‌توان مراکزی را که ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست را رعایت نمی‌کنند مدیریت کرد؟

برای پاسخ به این پرسش نخست باید آماری از تعداد مراکز نگهداری از حیات وحش در دست داشته باشیم. به گفته مسئولان این سازمان، در حال حاضر در کشور نزدیک به هشتاد مرکز نگهداری از حیات وحش، اعم از باغ‌های وحش عمومی و خصوصی و باغ‌های پرندگان پرندگان وجود دارد که تنها ۵۳ واحد از آن‌ها دارای مجوز سازمان حفاظت محیط زیست هستند.

دستورالعمل باغ وحش داری

باغ وحش های ایران

بدین ترتیب با ۵۳ مرکز مجاز و حدود ۳۰ مرکز غیرمجاز نگهداری از حیات وحش روبه‌رو هستیم. مراکزی که در هیچ‌کدام (اعم از مجاز و غیرمجاز) ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست رعایت نمی‌شود.

اینکه چرا در کشوری مانند ایران ۸۰ مرکز وجود دارند که درآمدشان را از به اسارت کشیدن حیوانات در شرایطی نامسب تامین می‌کنند پرسشی است که سازمان حفاظت محیط زیست تا کنون پاسخی شفاف به آن ارائه نکرده است.

این در حالی است که نمایندگان مجلس در گفتگو با رسانه‌ها عنوان کرده‌اند که سازمان حفاظت محیط زیست برای تعطیل کردن باغ وحش‌های غیرمجاز با خلا قانونی مواجه نیست و می‌تواند از فعالیت مراکزی که بدون مجوز این سازمان فعالیت می‌کنند جلوگیری کند که متاسفانه طی سال‌های گذشته نه تنها شاهد تعطیلی این مراکز نبوده‌ایم بلکه رشد قارچ‌گونه باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان، حکایت از آن دارد که سازمان حفاظت محیط زیست برنامه‌ای برای مدیریت فعالیت مراکز غیرمجاز ندارد.

از سوی دیگر در همین فهرست باغ وحش‌های مجاز، با نام مراکزی مواجه می‌شویم که از دو مورد از ابتدایی‌ترین شرایط لازم برای احداث باغ وحش برخوردار نیستند: موقعیت مکانی مناسب به لحاظ جذب بازدیدکننده و آب و هوای مناسب. چرا اگر باغ وحش یا باغ پرندگان در منطقه‌ای احداث شود که بازدیدکنندگان اندکی به آن مراجعه کنند درآمد مرکز، کفاف مخارج آن را نخواهد داد و همین می‌شود که باغ‌وحش‌داران رو به قاچاق حیات وحش می‌آورند: توله‌های حیوانات متولد شده در باغ وحش را می‌فروشند و در کنار آن حیواناتی اهلی مانند سگ و گربه را هم تکثیر کرده و به متقاضیان عرضه می‌کنند؛ بنابراین یکی از شروط ابتدایی راه‌اندازی باغ وحش، موقعیت مکانی مناسب به لحاظ جذب گردشگر است که بسیاری از باغ‌های وحش در فهرست فوق، فاقد آن هستند: مانند باغ وحش گراش در استان فارس و باغ وحش چاه نیمه زابل در سیستان و بلوچستان.

آب و هوا هم یکی دیگر از مواردی است که پیش از راه‌اندازی باغ وحش باید مدنظر قرار گیرد: باغ وحش غیرمجاز هویزه، باغ پرندگان غیرمجاز دزفول که حیوانات را در دمای بالای ۵۰ درجه نگهداری می‌کنند یا باغ وحش ارومیه که حیوانات ساکن در آن در زمستان با دمای زیر صفر درجه دست و پنجه نرم می‌کنند سه نمونه از مواردی هستند که دو شرط فوق را رعایت نکرده‌اند. مواردی که در آب و هوای نامناسب و بدون درآمد کافی، حیوانات را در شرایطی اسفبار به اسارت گرفته‌اند.

بدین ترتیب به نظر می‌رسد سازمان حفاظت محیط زیست اگر قصد دارد در مسیرمدیریت باغ‌های وحش از موضع انفعالی خارج شده و تحولی سازنده ایجاد کند ابتدا باید مراکزی که دو شرط فوق یعنی بازدیدکننده کافی و آب و هوای مناسب ندارند را به مراجع قضایی معرفی کرده و در صدد تعطیلی آن‌ها برآید.

برای ساماندهی حیوانات ساکن در این مراکز هم سازمان حفاظت محیط زیست می‌تواند حیواناتی که قابلیت بازگشت به طبیعت را دارند رهاسازی کرده و الباقی را به باغ وحش‌هایی با شرایط مناسب‌تر منتقل کند. باغ وحش‌هایی که موقعیت مکانی آن‌ها تعداد بازدیدکننده مناسب و آب و هوایی مطلوب را فراهم کند.

این سازمان همچنین باید به طور جدی با باغ وحش‌هایی که شرایط مناسبتر دارند وارد مذاکره شده و آن‌ها را ملزم به رعایت ضوابطی کند که در دستورالعمل این سازمان برای نگهداری از حیوانات مطرح شده است.

اما آیا در میان مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولیان حفاظت از حیات وحش کشور، عزم راسخی وجود دارد که با مدیریت تخلفات باغ‌وحش‌داران از سوء استفاده از حیات وحش توسط آن‌ها جلوگیری کند یا روند افزایش تعداد باغ‌های وحش و باغ‌های پرندگان غیراستاندارد در سایه بی‌تفاوتی این سازمان ادامه خواهد یافت؟

کرکس کوه حراج شد هر تن سنگ فقط 1500 تومان !
پیشنهاد سردبیر

کرکس کوه حراج شد هر تن سنگ فقط ۱۵۰۰ تومان !

استان اصفهان از نظر تعداد معادن فعال رُتبه نخست کشور را دارا است و به گفته رئیس سابق اداره امور معدنی اداره کل صمت استان اصفهان حقوق دولتی معادن در استان اصفهان 40 درصد رشد داشته و به رقم 370 میلیارد ریال رسیده است.به گفته متولیان حوزه صنعت و معدن ، 822 معدن فعال در استان باعث اشتغال 9000 نفر شده است( یعنی هر معدن 11 نفر!)

مجلس چگونه لایحه منع حیوان‌آزاری را کنار گذاشت؟
پیشنهاد سردبیر

مجلس چگونه لایحه منع حیوان‌آزاری را کنار گذاشت؟

مدت زمان زیاد‌ی تحت فشار طرفداران حقوق حیوانات در یازدهم شهریورماه سال ۱۳۹۸ با امضای صد نفر از نمایندگان مجلس این موضوع در قالب طرح منع حیوان آزاری به مجلس ارایه و این طرح وارد کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی شد که متاسفانه پیش از آنکه اقدامی نسبت به آن صورت پذیرد، مجلس دهم کار خود را بدون هیچ اعتنایی به حساسیت موضوع به پایان رساند.

آیا خلیج گرگان نیز به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار می‌شود؟
پیشنهاد سردبیر

آیا خلیج گرگان نیز به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار می‌شود؟

تغییرات اقلیمی و در نتیجه آن گرم‌تر شدن کره زمین همچنین عقب‌نشینی و پس رفت آب در سواحل دریای کاسپین طی سال‌های اخیر منجر به کاهش شدید آب در خلیج گرگان شده است

این کاهش چشمگیر با آغاز به کار ۱۸ سد بر روی رودخانه ولگا که مهم‌ترین تأمین‌کننده آب دریای کاسپین است، همراه، و به ۴۰ سد قبلاً” احداث شده اضافه شد. این اقدام به کاهش ۲۲ درصدی ورود آب به دریای خزر طی چهار سال اخیر منجر و روند خطرناک خشک‌شدن خلیج گرگان را سریع‌تر کرد.

پیشنهاد سردبیر

قلعه «وشاق» نطنز در تسخیر معادن

بعد از ارتقای کوه کرکس به منطقه حفاظت شده، باید در مجوز معادن تجدیدنظر می‌شد و حداقل جلوی تمدید مجوز آن‌ها گرفته می‌شد؛ اما چنین کاری صورت نگرفته است. اکنون عده‌ای از معدن دار‌ها دنبال این هستند که با پایان‌یافتن مدت بهره‌برداری از معادن دوباره برای مدت ۲۵ سال مجوز‌های برداشت‌های معدنی‌شان را تمدید کنند

یوز آسیایی
پیشنهاد سردبیر

سلاخی می‌گریست ، به قناری کوچکی دل‌باخته بود!

بهتر آن است پروژه‌های پر سروصدای تکثیر در اسارت و محصولات تکثیری آن را به‌حساب تلاش برای احیای جمعیت یوزها در طبیعت نگذاریم و دراین‌خصوص در مواجهه با افکار و احساسات عمومی قدری صادقانه و لااقل حرفه‌ای‌تر رفتار نماییم.
متأسفانه، لابی‌های فعال در حوزه حیات‌وحش با دادن نشانی‌های غلط اجازه نمی‌دهند که حقیقت به گوش مسئولان رده‌بالا برسد.

پارادایم انسان
پیشنهاد سردبیر

حذف پارادایم انسان‌محور از مطالعات حیات‌وحش و تنوع زیستی

طبق تعریف علوم مهندسی منابع طبیعی، محیط‌زیست و جنگل، «حیات‌وحش» (wildlife)، به همه‌ی موجودات گیاهی و جانوری که در محیط طبیعی – بدون مداخله‌ی انسان – زندگی می‌کنند، گفته می‌شود. درواقع حیات‌وحش به کلیه‌ی جان‌داران ازقبیل پستان‌داران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان گفته می‌شود که به‌صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان برروی کره‌ی زمین زندگی می‌کنند و آب و خوراک خود را خود تامین می‌کنند.