بیانیه شماره ۲ سماک: تخریب محیط زیست و خام‌فروشی به بهانه‌ تحریم و اشتغالزائی!

ستاد مردمی احیای کرکس‌کوه با انتشار بیانیه ای از صدور مجوز جدید بهره‌برداری از معادن بدون ارزیابی محیط زیستی و سکوت سازمان محیط زیست به عنوان متولی طبیعت انتقاد کرد.
بیانیه شماره 2 سماک

به گزارش خبرگزاری مهر، ستاد مردمی احیای کرکس‌کوه با انتشار بیانیه‌ای از صدور مجوز جدید بهره‌برداری از معادن بدون ارزیابی محیط زیستی و سکوت این سازمان به عنوان متولی محیط زیست انتقاد کرد.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

«تحفظوا من الارض فإنها أمکم»؛ از زمین حفاظت کنید به درستی که آن مادر شماست. پیامبر اکرم حضرت محمد (ص)

اصل پنجاهم قانون اساسی:

در جمهوری اسلامی‌، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آنکه با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است‌.

شنیده‌ها حاکی از رویکرد جدید وزارت صمت در صدور مجوزهای جدید به منظور بهره‌برداری از معادن بدون ارزیابی محیط زیستی می‌باشد متأسفانه سازمان محیط زیست و سازمان جنگل‌ها و مراتع که متولی امر حفاظت و صیانت از طبیعت ایران هستند همچون گذشته سکوت اختیار کرده و هیچ‌گونه اقدام محسوس و مؤثری با وجود ابلاغ الزامات و مقررات محیط زیستی از سوی قانونگذار در حوزه فعالیت معدنی انجام نمی‌دهند.

امروزه بهره برداری بی‌حساب و کتاب از طبیعت مهمترین معضلی است که بشر با آن دست و پنجه نرم می‌کند، انگار نه انگار که نفس انسان‌ها به طبیعت و تنوع زیستی آن بند است.
بر اساس قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰-۱۳۹۶) دولت موظف بوده تا با بازنگری در محدوده مناطق چهارگانه محیط زیست و همچنین تعریف و تقسیم‌بندی جدید از مناطق با توجه به تقسیمات نوین اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN مناطق جدید را از نظر درجه حفاظت محیط‌زیستی معرفی نماید امر مهمی که تمام این سال‌ها مغفول مانده است.

بر اساس همین قانون شورای عالی معادن موظف است پیش از هرگونه واگذاری پروانه (قبل از بهره برداری) رعایت ملاحظات محیط زیستی و تأکید بر حداقل تخریب منابع طبیعی را درنظر بگیرد و از بهره برداری غیر منطقی جلوگیری و با آن به شکلی سختگیرانه برخورد کند.

کوهستان کرکس

نمونه بارز بهره‌برداری بی‌ضابطه و بدون حساب و کتاب از منابع طبیعی به واسطه وجود معادن مخرب را در منطقه حفاظت شده کرکس شهرستان نطنز (به ویژه روستای اوره، کمجان و شهر طرق رود) شاهد هستیم. با شیوه‌ای که دولت در پیش گرفته است دیری نخواهد گذشت که سراسر ایران به دلیل عدم توجه به توسعه‌ی پایدار و بهره‌برداری غیرعلمی و گسترده از منابع و مواهب طبیعی تبدیل به سرزمینی خشک و بی‌آب و علف شود.

مهاجرت و خالی شدن مناطق از ساکنان بومی و در نتیجه نا امنی، تخریب زیستگاه، خام فروشی، ورود نیروهای غیر بومی کار ارزان قیمت به بهانه تولید. و اشتغال و سو استفاده‌های گوناگون از این افراد در مناسبات سیاسی تنها تعدادی از پیامدهای تصمیمات برخی از مدیران در پشت درهای بسته است.

اینگونه مدیران در صدور مجوزهایی که منجر به تخریب محیط زیست و خام‌فروشی به بهانه تحریم و اشتغالزائی صادر می‌کنند کار را به جایی رسانده‌اند که چندی پیش رهبر انقلاب نیز به آن اعتراض و هشدار داده‌اند که باید از خام فروشی در سنگ‌های معدنی قیمتی و فرآوری آنها در خارج و بازگرداندن به کشور با چندین برابر قیمت جلوگیری به عمل آید و آن را از جمله مواردی دانستند که نشان می‌دهد باید در این زمینه کار جدی صورت گیرد.

مقام معظم رهبری پیش تر نیز در رابطه با جلوگیری از تخریب محیط زیست به بهانه اشتغال فرموده بودند: مسأله محیط زیست و حفظ منابع طبیعی، برای ما مسأله‌ای تجمّلاتی و درجه دو نیست؛ یک مسأله حیاتی است و در تلاش ما برای توسعه کشور، اولویّت باید در این بخش باشد.

 

لذا ستاد مردمی احیای کرکس‌کوه (سماک) ضمن اعتراض به این روند ناصواب، از همه دوستداران محیط‌زیست و فعالان و کنشگران اجتماعی و نیز مسئولین ذیربط درخواست می‌کند، این موضوع حیاتی را در کانون توجهات خود قرار داده و در جهت جلوگیری از نابودی سرزمین‌مان و ادای وظیفه نسبت به مسئولیت تاریخی خود واکنش‌های مؤثر و سازنده‌ای از خود بروز دهند.

بدیهی است که در عصر حاضر با فراگیر شدن دامنه آگاهی‌ها و شرایط انتشار و ثبت وقایع (به خصوص در موضوعات محیط زیستی) هرگونه تجاهل، بی‌مسئولیتی و چشم پوشی از وظایف اخلاقی، عرفی و قانونی در یاد و حافظه تاریخی ملت ایران ثبت و محفوظ شده و مستندی برای داوری‌های آیندگان خواهد شد.

یوز آسیایی
پیشنهاد سردبیر

سلاخی می‌گریست ، به قناری کوچکی دل‌باخته بود!

بهتر آن است پروژه‌های پر سروصدای تکثیر در اسارت و محصولات تکثیری آن را به‌حساب تلاش برای احیای جمعیت یوزها در طبیعت نگذاریم و دراین‌خصوص در مواجهه با افکار و احساسات عمومی قدری صادقانه و لااقل حرفه‌ای‌تر رفتار نماییم.
متأسفانه، لابی‌های فعال در حوزه حیات‌وحش با دادن نشانی‌های غلط اجازه نمی‌دهند که حقیقت به گوش مسئولان رده‌بالا برسد.

پارادایم انسان
پیشنهاد سردبیر

حذف پارادایم انسان‌محور از مطالعات حیات‌وحش و تنوع زیستی

طبق تعریف علوم مهندسی منابع طبیعی، محیط‌زیست و جنگل، «حیات‌وحش» (wildlife)، به همه‌ی موجودات گیاهی و جانوری که در محیط طبیعی – بدون مداخله‌ی انسان – زندگی می‌کنند، گفته می‌شود. درواقع حیات‌وحش به کلیه‌ی جان‌داران ازقبیل پستان‌داران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان گفته می‌شود که به‌صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان برروی کره‌ی زمین زندگی می‌کنند و آب و خوراک خود را خود تامین می‌کنند.

عدالت زیستی
پیشنهاد سردبیر

وگانیسم: چیستی و چرایی/ محبوبه قلی پور

زمانی که از گیاه‌خواری به‌مثابه یک روش تغذیه‌ی سالمِ دوست‌دارِ محیط‌زیست صحبت می‌کنیم، صرفن از مصرفِ رژیمِ غذاییِ مبتنی‌بر گیاه حرف می‌زنیم؛ اما هنگامی‌که از قایل‌شدن یک حق برای حیوانات سخن می‌گوییم، از «وگانیسم» دفاع می‌کنیم که طبق آخرین تعریف انجمن وگان بریتانیا «فلسفه و روشی از زندگی‌ست که به‌دنبال حذفِ همه‌ی اَشکال استثمار و ظلم به حیوانات برای غذا، پوشاک یا هرچیز دیگری است».

پیشنهاد سردبیر

سرآغاز جنبش جهانی علیه «سموم» و «آفت‌کش‌ها»

در تاریخ تمدن کتاب‌های انگشت‌شماری توانسته‌اند مسیر جهان را تغییر دهند و کتاب «بهار خاموش» یکی از آن کتاب‌های تاریخ‌ساز است. مشاهده‌ی جسم بی‌جان پرندگان در یکی از شهرهای آمریکا که در اثر سم جان خود را ازدست داده بودند، سرآغازی بر نگارش این کتاب توسط «راشل کارسون» در سال ۱۹۶۲ شد. پس‌از جنگ جهانی دوم استفاده‌ی بی‌رویه از سموم شیمیایی آفت‌کش، توجه کارسون را به خود جلب کرد و او را واداشت تا مردم را از اثرات درازمدت سموم آفت‌کش آگاه سازد.

پیشنهاد سردبیر

دست خالی در مقابل تخریبگران

مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست در آستانه آبگیری سد چم‌شیر، پس از اینکه متخصصان و فعالان محیط‌زیست در مورد خطرات زیست‌محیطی آبگیری این سد، انواع بیانیه‌ها را صادر کردند، می‌گویند که نمی‌گذارند تجربه گتوند تکرار شود و صدها هزار تن نمک اراضی پایین‌دست را از بین ببرد. اما چه‌کسی یا نهادی جلوی پروژه‌ای را که کارهای اجرایی آن با سرمایه‌گذاری خارجی 94درصد پیشرفت داشته، می‌گیرد؟

مقالات

بررسی علل ژنتیکی انقراض یوز ایرانی

یوزپلنگ تنها گونه از جنس و زیرخانواده Acinonyx است که روند جمعیت جهانی کاهشی را تجربه میکند. این گونه با تغییرات ژنتیکی پایین شناخته میشود. تمام جمعیتهای زیرگونه یوز آسیایی در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا منقرض شده و ایران آخرین پناهگاه یوز آسیایی در دنیاست. زیرگونه یوز آسیایی در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت در زمره گونه های در آستانه انقراض قرار دارد و به دلیل کاهش شدید تنوع ژنی ناشی از کاهش شدید جمعیت ناشی از تخریب زیستگاه، جدایی جغرافیایی و افزایش درون آمیزی تعداد اندکی از آنها در طبیعت ایران باقیمانده است.