صدانت: مجتبی طباطبائی /پژوهشگر محیط زیست
در سال ۲۰۱۱ سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد(FAO) با همکاری سازمان جهانی حفاظت از حیوانات(WAP) و انیستتو سلامت ملی ایتالیا(IZSAM) نشست‌های متعددی با متخصصان جهانی، با شرکت سازمان بهداشت جهانی(WHO)، سازمان جهانی بهداشت حیوانات(OIE)، ائتلاف جهانی مدیریت حیوانات(ICAM) و دیگر سازمانهای معتبر بین المللی عضو این ائتلاف، برگذار کرد. نتیجه‌ی این نشست ها در “گزارش مدیریت جمعیت سگهای فائو- نشست متخصصین” آمده است. در متن این گزارش چندین بار دستورالعمل‌های ائتلاف جهانی مدیریت حیوانات(ICAM) یا آیکم به عنوان منابع مناسب و قابل استناد معرفی و پیشنهاد شده است.
اخیرا نیز سازمان جهانی بهداشت حیوانات(OIE) نشست‌های رفاه حیوانات و اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد را برگزار کرد، در دستورالعمل “مدیریت جمعیت سگها- پیوند‌ها با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد“ دستورالعمل‌های مدیریت جمعیت آیکم به عنوان منبعی معتبر معرفی شد و در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل در نسبت با مدیریت جمعیت سگها دستورالعمل آیکم مبنا قرار گرفت.
ائتلاف جهانی مدیریت حیوانات(ICAM) یا آیکم
اما چرا دستورالعمل‌های آیکم اینقدر مورد توجه و استناد هستند؟
ابتدا در سال ۲۰۰۱ ائتلاف جهانی رفاه حیوانات(ICFAW) در سازمان جهانی بهداشت حیوانات(OIE) با هدف تلاش برای دستیابی به بالاترین استانداردهای ممکن برای رفاه حیوانات در سطح جهانی از طریق مشارکت فعال در فرایند مشاوره به OIE در زمینه توسعه استانداردهای به رسمیت شناخته شده‌ی بین المللی بهداشت و رفاه حیوانات شکل گرفت.
اما به دلیل تخصصی بودن مساله مدیریت حیوانات همدم(سگ و گربه) در سال ۲۰۰۶ ائتلاف جهانی مدیریت حیوانات(ICAM) از سازمان‌ها و متخصصانی که چندین دهه در زمینه مدیریت جمعیت سگ و گربه فعالیت کردند شکل گرفت. به عنوان مثال انجمن پیشگیری از ظلم به حیوانات انگلیس (RSPCA) یکی از قدیمی‌ترین انجمن‌های حمایت از حیوانات در دنیا که همچنین موفق به کنترل جمعیت سگها و گربهها در انگلیس بوده است((WSPA-RSPCA, 2006-2007. همیاری جهانی برای کنترل هاری (GARC) که یکی از اهداف مشترک این سازمان با شرکا و همکارانش یعنی، سازمان بهداشت جهانی(WHO)، سازمان جهانی بهداشت حیوانات(OIE) و سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد(FAO) به صفر رساندن ابتلا به هاری از سگها تا سال ۲۰۳۰ میلادی می‌باشد(چارچوب جهانی حذف هاری را ببینید). سازمان جهانی حفاظت از حیوانات(WAP) که در سال ۱۹۹۰ با همکاری سازمان بهداشت جهانی(WHO) دستورالعمل “راهنمای مدیریت جمعیت سگها” را نوشتند، از دیگر سازمانهای این ائتلاف می‌توان از انجمن جهانی دامپزشکی حیوانات کوچک(wsava)، سازمان بین المللی فورپاز(four-paws)و دیگر سازمانهای معتبر نام برد.
این ائتلاف دستورالعمل‌های متعددی در خصوص مدیریت جمعیت حیوانات شهری منتشر کرده است که از جمله می‌توان از: دستورالعمل مدیریت انسانی جمعیت سگها (اکنون ترجمه شده به فارسی)، دستورالعمل مدیریت انسانی جمعیت گربهها(در دست ترجمه)، آیا تفاوتی ایجاد می‌کنیم؟ راهنمای نظارت و ارزیابی مداخلات مدیریت جمعیت سگها، راهنمای طراحی و مدیریت پناهگاه های حیوانات، روشهای شناسایی سگها و گربهها، راهنمای استانداردهای دامپزشکی عقیم‌سازی سگها و گربهها، تصمیم‌گیری اخلاقی (در مورد حیوانات شهری) و دیگر دستورالعمل‌ها نام برد.
لازم به ذکر است که این ائتلاف در سال ۲۰۲۱ بیانیه موقعیت ICAM: مدیریت جمعیت سگ و گربه و تغییر در دسترسی منابع غذایی، را انتشار داد و در بازاندیشی در رابطه با کنترل جمعیت سگها و گربهها از طریق محدودسازی منابع غذایی به شرح این بیانیه پرداخت. در این بیانیه کنترل جمعیت سگها و گربهها با کاهش دسترسی به منابع غذایی روشی غیرانسانی و ناکارآمد عنوان شده و به جای آن “غذارسانی مسئولانه” شرح داده شده است. پیشتر متن بازاندیشی به فارسی ترجمه شده و در سایت صدانت منتشر شده است(ترجمه فارسی را در اینجا بخوانید).
خوشبختانه چندی پیش، آخرین به روز رسانی دستورالعمل مدیریت انسانی جمعیت سگها در سال ۲۰۱۹ به کوشش مرکز تحقیقات بیماری هیداتید دانشگاه علوم پزشکی کرمان تحت نظر پروفسور مجید فصیحی هرندی به فارسی ترجمه و به طور رسمی در سایت آیکم قرار گرفته است. [۱]
توجه به این دستورالعمل که حاصل یافته‌های روز باتجربه‌ترین محققان و متخصصان جهانی است؛ می‌تواند به آشفتگی‌ها، اقدامات بی‌حاصل و انتشار اطلاعات غلط و نظرات سلیقه‌ای و غیر اصولی پایان دهد و نقشه‌ی راهی فراهم کند تا مبنای اقدامات اساسی، علمی و از همه مهمتر اخلاقی و انسانی برای حل مشکل حیوانات بی‌سرپرست شهری باشد.
در پایان عمیقا از مرکز تحقیقات بیماری هیداتید دانشگاه علوم پزشکی کرمان همچنین پروفسور مجید فصیحی هرندی بابت این ترجمه ارزشمند سپاسگزاریم. به امید اینکه این دستورالعمل مورد توجه تمامی ذینفعان، دلسوزان و مسئولین موضوع کنترل جمعیت حیوانات بی‌سرپرست قرار گیرد و به دقت خوانده شود، و با روشهای علمی و انسانی اقدامات صحیح صورت گرفته و مشکل جمعیت حیوانات بی‌سرپرست در کشور حل شود.
.
.
[۱] لینک‌ها:
Humane Dog Population Management 2019 Update
ICAM_2019_Humane-DPM-guide_Farsi_Persian_نسخه نهائی تائید شده ایکم
